GÜNEŞİN DOĞUŞ VE BATIŞ ZAMANI HESABI



GÜNEŞİN DOĞUŞ VE BATIŞ ZAMANI HESABI

ÖRNEK : 30 Nisan 1995 günü 40 51.3’ N , 29 38’ E  mevkiinde güneşin doğuş zamanı nedir.

ÇÖZÜM : Notik almanakta 30 Nisan tarihli sayfa açılır ve bulunduğumuz enlemin bir üst, bir
alt enlem değeri (Almanakta’ki) karşısındaki zamanlar yazılır.

ENLEM                            GÜNEŞİN DOĞUŞU                               
    .                                                              h      m
45                              LMT                     04 53

40 51,3’
    .                                                              h     m
40                             LMT                      05 03   
    .                                                                                      m
  5                             Fark :                          10

         Cetvele girilen enlemimize en yakın iki enlem arasındaki farka enterpole aralığı denir.
Bu örnekte enterpole aralığı 5(der.)dir.Almanağın sonundaki sarı renkli sayfada ‘’Çizelge-1’’
Enlem için ‘’ isimli Güneşin doğuş ve batışını enterpole etme cetveli vardır.Bu cetvel kullanılarak gerçek enlem için ara değerler bulunur.
         Bu çizelgeye, gerçek enlem ile çizelgede bu enleme en yakın enlem arasındaki zaman farkına en yakın olan değer ile üstten girilir.Böylece elde edilen düzeltme değeri, çizelgedeki
enleme karşı gelen zamana uygulanır.Düzeltmenin işareti kolayca ve akıldan bulunabilir.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta her zaman gerçek enlemden daha az değerdeki enlem
değeri kullanmaktır.
         Bu problemde Güneşin doğuş zamanı için cetvele giriş değerleri ise 5(der.), 10 ve 51,3’dır.Düzeltme değeri son sayfalardaki üst cetvelden yaklaşık (-) 2 olarak bulunur.Buradan

                                                GÜNEŞİN DOĞUŞU                          
    .                                                              h      m
40                              LMT                     05 03
                                                                         m
00 51,3’                     Fark:                            2
    .                                                              h     m
40 51,3’                    LMT =                   05 01 olarak bulunur.

HESAP YOLU İLE ÇÖZÜM :
         Aynı düzeltme değerlerini orantı kurmak suretiyle daha hassas olarak bulabiliriz.Bunun için aşağıdaki denklemi kurarız:

5(der.) lik enlem farkı için 10’ fark ederse
51,3’                               x   (ne kadar fark eder)
          x = 10 x 51,3         =  1.7 (-)  
                 5x60’=300’                                                                                                                                h   m    s
LMT olarak bulunan bu zamanın GMT ve ZT ‘e çevrilmesi gerekir.     Long =29 38’E-------- 1 58 32 dir.

                GÜNEŞİN DOĞUŞU                           
                        h    m   s
LMT  =        05 01 00                                    Bulduğumuz bu değerler orta güne,yani 29 Nisan 1995 gününe aittir.
d.long=          1 58 32                       30 Nisan’a ait doğru değerleri bulmak için bir gün sonraki sayfadaki değerler                    
GMT =        03 02 28                       alınır.Aradaki farkın günlük ortalaması alınır ve bu değerler 29 Nisan’a
   ZD =      +  2                                  uygulanarak 30 Nisan’a ait gerçek zaman değerleri elde edilir.
   ZT  =        05 02 28 olur.
                                                            h   m
29 Nisan için Güneşin doğuşu        05 03
  2 Mayıs için Güneşin doğuşu       04 59
Üç gün için toplam fark                  00 04
Bir gün için fark = 4/3 = 1 20 dir.           h   m  s
30 Nisan için ZT = 05 02 28 + 1 20 = 05 01 08             NOT : Güneşin batışı içinde aynı yöntem uygulanır.



           
           
  
  

Comments

T2